Linux 6.15 Çekirdeği Yayınlandı: Rust Desteği Derinleşti, Donanım Uyumluluğu Genişledi
Linux kullanıcıları ve geliştiricileri için heyecan verici bir gelişme yaşandı. 25 Mayıs 2025 itibarıyla Linus Torvalds, Linux çekirdeğinin en güncel kararlı sürümünü, yani Linux 6.15’i resmi olarak duyurdu. Bu yeni sürüm; performans iyileştirmeleri, güvenlik güncellemeleri, genişletilmiş donanım desteği ve Rust diline olan desteğiyle dikkat çekiyor.
Rust ile Gerçekten Yeni Bir Başlangıç: Nova Sürücüsü
Linux 6.15 ile birlikte Rust dilinde yazılmış ilk ciddi donanım sürücüsü olan Nova, NVIDIA GPU’lar için temel atmış oldu. Bu sürücü şimdilik yalnızca GSP (GPU System Processor) tabanlı kartları hedef alıyor ve henüz erken aşamada. Ancak bu gelişme, Linux’un daha güvenli ve modern sürücü mimarilerine doğru ilerlediğinin güçlü bir göstergesi.
Rust’ın Linux çekirdeğine entegre edilmesi, bellek güvenliği açısından da önemli avantajlar sağlayacak. Bu sürümdeki Nova adımı, gelecekteki birçok Rust tabanlı sürücünün öncüsü olarak görülüyor.
Yeni Donanımlar İçin Genişletilmiş Destek
Linux 6.15, sadece yazılım tarafında değil, donanım uyumluluğu anlamında da önemli adımlar attı. Yeni sürümde desteklenen başlıca cihazlar şunlar:
- Apple MacBook Touch Bar (Intel, M1, M2) modelleri için yerel destek.
- Google Pixel 6 Pro cihazları için aygıt ağacı güncellemeleri.
- Allwinner A523 işlemcileri için temel destek.
- Intel Killer E5000 Ethernet adaptörü.
- Yeni nesil oyun kontrolcüleri: Xbox Turtle Beach Recon, Stealth Ultra ve PowerA Wired Controller gibi cihazlar artık doğrudan destekleniyor.
Bu genişletilmiş donanım uyumluluğu sayesinde Linux artık çok daha fazla cihazda kutudan çıkar çıkmaz çalışabilecek.
Dosya Sistemlerinde Performans Artışı
Dosya sistemleri, Linux performansı açısından kritik önemde. 6.15 sürümü bu konuda da ciddi iyileştirmeler içeriyor:
- exFAT: Sony tarafından yapılan iyileştirmeler sayesinde büyük dosyaların silinmesi artık saniyeler içinde tamamlanıyor.
- Btrfs: Doğrudan I/O performansı artırıldı, özellikle sanal makinelerde veri bütünlüğü konusunda daha güvenli bir yapı sunuluyor. Ayrıca Zstandard sıkıştırma için -15’ten -1’e kadar seviyeler destekleniyor.
- FUSE: SSHFS gibi kullanıcı alanı dosya sistemlerinde “zaman aşımı” özelliği ile donmaların önüne geçildi.
Bu iyileştirmeler, veri işleme ve yedekleme işlemlerinde ciddi hız artışları anlamına geliyor.
Güvenlikte Yeni Bir Seviye
Linux 6.15, sadece hız değil, güvenlik açısından da yenilikler getiriyor:
- fwctl altyapısı: CXL cihazları, AMD/Pensando hizmet kartları ve daha fazlası için yeni bir firmware kontrol altyapısı tanıtıldı.
- SELinux güncellemeleri: Artık farklı veri türleri için politikalar belirlenebiliyor.
- Zero-copy networking (zcrx): Paketlerin doğrudan kullanıcı alanına aktarılması sayesinde performans artışı sağlandı.
- Landlock modülü: Kullanıcı tabanlı erişim denetimi için yeni denetim mekanizmaları geldi.
Bu güncellemeler, özellikle güvenliğe öncelik veren sunucu sistemlerinde önemli bir fark yaratacak.
Diğer Dikkat Çekici Yenilikler
- ARM ve RISC-V mimarileri için daha geniş cihaz desteği.
- Yeni API’ler sayesinde dosya sistemi bağlama/ayırma olaylarını daha hassas şekilde izlemek mümkün.
- Python 3.9+ gerekliliği: Çekirdek belgeleri ve yapı araçları artık en az Python 3.9 istiyor.
Linux 6.15 Nasıl Kurulur?
Yeni sürüm şu anda kernel.org üzerinden manuel olarak indirilebiliyor. Ancak dağıtımınızın (Ubuntu, Fedora, Arch, vs.) kararlı depolarına gelmesini beklemek en güvenli yöntem olacaktır.
Kaynak:
Haber Küpü sitesinden daha fazla şey keşfedin
Subscribe to get the latest posts sent to your email.